Bir merkez bankası dijital para biriminin (CBDC) kaçınılmaz olarak piyasaya sürülmesi Bitcoin’e ve bu dijitalleşen dünyadaki rolüne zarar verecek mi yoksa yardımcı olacak mı?
Facebook, Libra adlı bir dijital ödeme para birimi yaratma planlarını duyurduğundan beri, merkez bankacıları kendi icatlarıyla buna karşı koymaya çalıştı.
Libra yasal sorunlarla karşı karşıya olsa da, bir BIS raporu, dünyadaki merkez bankalarının %80’inden fazlasının şu anda bir merkez bankası dijital para birimi (CBDC) geliştirdiğini belirtti.
Bir CBDC’nin fikri ve amacı, Bitcoin’in temsil ettiği her şeyden temelde farklıdır. Bu nedenle, topluluk lider kripto para biriminin olası sonuçları hakkında spekülasyon yapıyor. Devlete ait bir dijital para birimi, BTC’nin çevrimiçi dünyadaki rolüne zarar verecek mi yoksa büyük girişinin sahnesini mi hazırlayacak?
Senaryo A: CBDC’ler Bitcoin için kötüdür
CBDC’ler, her gün kullandığımız nakit paraları temsil edecek, ancak adından da anlaşılacağı gibi, yalnızca dijital olacaklar. Gelişmeleri ile ilgili hala bilinmeyen birçok faktör var. Hangi ülke ilk olacak, hangi teknolojiyi kullanacaklar, CBDC’ler perakende ödemeler için olacak mı yoksa olmayacak mı?
Bu sorular sonunda cevaplarını alacak. Bununla birlikte, çoğu insan bir CBDC’nin uygulanmasının hükümetlere gelecekteki tüm ödeme işlemlerini izlemek, onaylamak veya askıya almak için mutlak kontrol sağlayacağından korkuyor.
Yetkililer, kara para aklama gibi yasadışı faaliyetleri azaltabileceklerini ve hatta ortadan kaldırabileceklerini iddia ederek bu potansiyel sürekli gözetimi haklı çıkardılar.
Öte yandan, topluluk içinde bir CBDC’nin kaçınılmaz olarak piyasaya sürülmesinin sektöre ve en tanınmış temsilcisi olan Bitcoin’e zarar vereceğine dair endişeler ortaya çıktı.
Binance CEO’su Changpeng Zhao (CZ) geçtiğimiz günlerde iyi tasarlanmış bir CBDC’nin lider kripto para birimi için “tehdit” olabileceğini tahmin etti. Bu tür para birimlerinin çoğunun çok merkezi olacağını ve Bitcoin ile aynı özgürlüğü sağlamayacağını vurguladı.
Sonuç olarak, dünya hükümetleri BTC kadar merkezsiz bir şeyin rolünü azaltmaya meyilli olurken kendi icatlarını daha da ileriye taşıyacaklar.
Bitcoin’in teknik raporu, bunu “elektronik eşler arası nakit sistemi” olarak tanımladı. Ancak, dünyanın süper güçleri tarafından desteklenen tonlarca rekabete sahip olmak, gerçekten de rolünü azaltabilir. CBDC’lerin BTC’den daha ucuz ve daha hızlı işlemlere olanak sağlaması özellikle zararlı olabilir.
Ek olarak, değerleri Bitcoin’ler kadar dalgalanmayacaktır. Bu, insanların işlem tamamlandığında değer kaybetmeyecek bir para birimi göndermeyi veya almayı tercih etmelerinin başka bir nedeni olabilir.
Senaryo B: CBDC’ler Bitcoin’e ödeme aracı olarak yardımcı olacak
Öte yandan, CBDC’ler geldiğinde, sadece Bitcoin için kapıyı açabilecekleri anlatılıyor. Büyük kripto para birimi yöneticisi Grayscale Investment kısa süre önce CBDC’lerin piyasaya sürüldüğünde “Bitcoin’in küresel dijital ekonomideki rolünü vurgulayabileceğini” savundu.
Bunun nedeni kısmen, insanların şu ana kadar gerekli olmayan dijital ödeme altyapısına aşina olmaları gerekmesidir. İnsanlar kendilerini bu konuda eğiterek Bitcoin ile devlete ait dijital para birimleri arasındaki önemli farkları bulabilecekler.
“Bitcoin, dijital olduğu için değil, Bitcoin herkesin kullanımına açık, kıt, uzlaşmaz, apolitik bir para birimi olduğu için özeldir.”
Senaryo C: CBDC’ler bir değer deposu olarak BTC’ye yardımcı olacak
İlk senaryonun gerçeğe dönüştüğü ve Bitcoin’in elektronik eşler arası nakit sistemi olarak hizmet vermeyi bıraktığı varsayılırsa, bu onun toplum için hiçbir değeri olmayacağı anlamına gelmez.
BTC, bir adresten diğerine para transfer etmek için kullanılmak yerine, birçok kişinin yıllardır tartıştığı şey olabilir – bir değer deposu.
Sonuçta Bitcoin, en yaygın kabul gören değer varlıkları olan altınla, kıtlık gibi birkaç benzerliği paylaşıyor. İki varlığın fiyat performansı da son zamanlarda birbirine benziyor. COVID-19 mali krizi, yalnızca artan korelasyonunu hızlandırdı.
ABD Merkez Bankası Başkanı Jerome Powell bile ikisini karşılaştırdı ve her ikisinin de bir değer deposunun spekülatif bir biçimi olduğunu belirtti.
Bu teze inanan bir diğer kişi de Fidelity’nin kripto para birimi kolu olan Fidelity Digital Asset. Bu yılın başlarında derlenen bir raporda, şirket Bitcoin’i “ilham verici bir değer deposu” olarak adlandırdı.
Dolayısıyla, BTC, CBDC’ler nedeniyle gerçekten bir çevrimiçi ödeme kaynağı olarak başarısız oluyorsa, benzersiz bir kurulum, onu başka bir duruma, belki de günümüzün (dijital) dünyasında daha kritik bir role yönlendirebilir.