Mastercard İcra Kurulu Başkanı Ajay Banga, 3 Şubat’ta verdiği bir röportajda Libra (Facebook ‘un kripto parası) hakkındaki endişelerini dile getirdi. Ulusal ödeme sistemlerinin “gerçekten aptallık” olduğunu savunurken, Libra’ya açıklama içerisinde değinmeyerek kafalarda soru işareti bıraktı.
Mastercard, Visa, PayPal ve Stripe ile birlikte Libra ortaklığının kurucu üyelerinden biriydi. Dördü de Ekim 2019’da uygun bir açıklama yapmadan ayrıldı. Ancak söylentiler, düzenleyici kurumlardan kaçma ve yasalara karşı gelme korkusu olduğunu hissettirdi.
Dijital cüzdan Calibra, sistem olarak anlamsız geliyor
Yasalara itaat etme isteği, ani kararın ana nedeni gibi görünmekte. Libra Derneği’nin kilit üyelerinin yerel yasalara tam olarak uymayan bir şey yapmayı reddettikleri bildirildi. Banga özellikle kara para aklamanın önlenmesine işaret etti.
Diğer bir endişe konusu, sistemin çalışma modeli olarak gösterilebilir. Dernek, nasıl para kazanacağını netleştiremiyor. Banga, sözlerinde şunu belirtiyor:
“Paranın nasıl kazanıldığını anlamadığınızda, sevmediğiniz işlere bulaşmış olma hissi yaşandığını”
Sonunda Banga, para biriminin kendini sunma biçimindeki bazı tutarsızlıkları fark etti. Kendisini bir finansal sağlayıcı olarak konumlandırsa da, dijital cüzdan Calibra’nın kullanımı ona doğru gelmiyor. Bununla birlikte, Banga küresel para birimi fikrini seviyor.
Ulusal ödeme sistemlerinin eleştirisi
Mastercard’ın CEO’su, tahmin edileceği üzere, ulusal ödeme sistemleri oluşturma girişimlerinin sert bir eleştirmeniydi:
“Vatandaşların küresel olarak seyahat ettiği bir dünyada sessiz ödeme sistemleri inşa etmenin ekonomik maliyeti gerçekten aptalca ve suçun küresel olarak seyahat ettiği yerler daha aptalca ve teknolojinin tamamen küresel olduğu üç kat daha aptalca.”
Kamulaştırılmış ödeme ağları fikri zaten mevcut olmakla birlikte, yakın zamanda Merkez Bankası Dijital Para Birimi (CBDC) adı altında değer kazanıyor. Ancak doğrudan bu uygulamadan bahsetmedi. Daha sonra Banga şu açıklamada bulundu:
“Belirli ödeme türlerinde ulusal kontrol sahibi olmanın bir yolunu bulma fikri yeni değil – uzun süredir devam eden bir düşünce.”
Banga, Fransa, Avustralya, Brezilya ve Meksika’yı, hükümetleri dijital para birimi sistemlerini inşa etmeye çalışan birçok ülkenin örnekleri arasında gösterdi.
Ona göre, yerel ağlar analitik çalışma yapmak için gerekli işlem verilerini parçalara ayırır. Banga, bu durumun teröristlerin sınırlara saygı duymadığı bir çağda takip suçunun önlenmesini daha zor bir hale getirdiğini savunuyor.
CBDC teklifleri çeşitlidir. Ancak Merkez Bankalarının yüzde 70’inden fazlası kendi dijital para birimi fikrini değerlendirirken, ortaya çıkan ağın büyük ölçüde parçalanması ön görülen bir gerçektir.
