Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) tarafından yapılan son basın açıklaması, piyasaların hareketlenmesine neden oldu. Kurum tarafından cuma günü verilen karar, Türk Lirası karşılığı 15 milyon TL’yi aşmayan şirketlere kredi kullandıklarında, vade boyunca döviz varlıklarını 15 milyon TL üstüne çıkarmama şartı getirmişti. Karar sonrası piyasada sert dalgalanmalar yaşandı. Son yapılan açıklama ile bu karar yeniden düzenlendi. Açıklamaya göre, karara gidecek olan şirketler için üç yeni şart eklendi. Sınırlamadan muaf olan durumlar ve sınırlama kapsamında bulunan ticari kredi türleri listelendi.
15 Milyon TL’yi Geçen Şirketlere Kredi Kullanım Sınırlaması
Elinde belirli bir orandan fazla nakit dövizi olan şirketlerin Türk Lirası kredisi alması sınırlandırıldı. Banka ve finans sektöründe yer alan kuruluşlar haricinde kalan kişilerin ve kurumların yurtdışı ile swap yapması bu karar ile engellendi. Çeşitli alanlardan şirket sahiplerinin, Türk Lirası kredi alarak konut ya da otomobil aldığı, bu alanlarda fiyatları artırdığı biliniyor. Kredi genişlemesi enflasyonu doğrudan etkilediği için, bu uygulamaların kısıtlanması gerekliliği oluştu. Fiyatının yükselmesi beklenen ham maddenin depolanması için kullanılan krediler, ilerleyen süreçte bu alanda faaliyet gösteren şirketlerin ham maddeyi daha pahalıya almasına neden oluyor. Bu nedenlerle şirketlerin kredi kullanımları BDDK tarafından sınırlandırılıyor. Kararın gerçek kişileri kapsamadığı bildirildi.
Tüm Şartların Sağlanması Gerekiyor
Finansal istikrarın güçlendirilmesi, kaynak kullanımın daha verimli ve etkin olarak gerçekleşmesi için alındığı belirtilen kararlar, belirli istisnalar eklenerek yeniden düzenlendi. Türk Lirası kredisi kullanarak döviz satın alan şirketlerin işlemlerinin kısıtlanması için BDDK tarafından belirlenen kararlar son açıklamada ilan edildi. Kurum “Herhangi bir şirketin bu karar kapsamına girebilmesi için her üç şartın da karşılanması gereklidir” ifadelerini kullanarak kurumlara konulan üç şartı şu şekilde sıraladı;
- 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve ilgili düzenlemeler uyarınca
bağımsız denetime tabi bir şirket olması, - Şirketin YP nakdi varlıklarının (altın dahil, efektif döviz ile bankalardaki YP mevduatın) TL karşılığının 15 milyon TL’nin üzerinde olması,
- Şirketin YP nakdi varlıkların TL karşılığının; aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde 10’unu aşması.
Açıklamada belirtilen istisna ise, krediye başvurulan tarih itibariyle 3 ay süre içinde yabancı para bakımından net pozisyon açığı bulunan kurumların, açık boyutu kadarıyla TL cinsinden nakdi ticari kullanılmasını mümkün kılıyor. Bu istisnadan yararlanacak şirketler için bakılacak kriter, gelecek herhangi bir 3 aylık dönemde yabancı para borçlarının (yükümlülüklerinin) yabancı para varlıklarından fazla olması durumunu kapsayacak.