Uluslararası ödemelerin çoğunun yapılacağı para birimi olarak ana rezerv para hangi kripto para olacaktır?
Kripto para rezerv para olabilir mi?
Uluslararası para ve ticaret sisteminden yararlanan ülkelerin birçoğunda birlikte hareket etme eğilimi vardır. Tek bir dünya para birimine sahip bir sistem veya az sayıda dünya para birimine sahip bir sistemin içerisinde ulusal klasik para birimleri yerine, kripto para sistemine geçilebilir. Şu anda var olan kripto para birimleri dünya para biriminin yerini alamaz, çünkü birçok özelliğe göre, gereksinimlerini karşılamamaktadırlar.
Uluslararası bir para birimi olarak kripto para biriminin, ulusal dünya para birimleri ile:
- Merkezi veya merkezi olmayan bir muhatap veya otoriteye bağımlılık zorunluluğu yoktur.
- Lider bir ülke değiştiğinde, krize girdiğinde kripto paralar için bir sorun çıkmamaktadır.
- Kripto paraların değeri ülkelerin ekonomik durumlarına göre belirlenmediğinden aşırı dalgalanmalara maruz kalmazlar.
Bu avantajlar, kripto para birimine dünya para birimi (rezerv para) olma şansını vermektedir. Kripto para birimi, diğer ülkelerin dış ticaret hacimlerine veya ekonomik başarılarına bağlı olmadığından dünya para birimi olarak kullanılmaya daha uygundurlar. Bu nedenle, kripto para biriminin istikrarlı bir dünya para biriminin (rezerv para) yerini alması için siyasi ve hukuki engellerin dışında bir engel bulunmamaktadır. İkinci Dünya Savaşı sonrasında toplanan Bretton Woods konferansında sistemin temelini Amerikan doları teşkil ettiği için, uluslararası ödemelerde rezerv para haline de gelmiştir. Benzeri bir konferans toplanarak kripto paraların dünya para birimi olması mümkündür.
Küresel kripto para gelişmeleri
Dünyadaki finansal hareketler hızla dijital alana taşınıyor. Son zamanlarda, çoğu ülkede kripto paralar yeni bir ödeme aracı türü haline geldi. Kripto para birimi, fiziksel karşılığı olmayan, dijital (sanal) bir para birimidir. Tıpkı geleneksel paralar gibi, elektronik para da sahteciliğe karşı korunmaktadır. Fiziki paralarda filigran, özel mürekkep, gölgelendirme gibi fiziki koruma önlemleri önemli iken dijital paralarda da dijital şifreleme ve koruma algoritmaları bulunmaktadır.
En çok bilinen kripto para türü Bitcoin’dir. Bitcoin (BTC) veya başka bir kripto para birimi herhangi bir fiziki ortamda veya merkezi bilgisayarda, veri tabanında saklanmaz. İşlem bilgileri genel, halka açık bir veri tabanındadır. Bu veri tabanı teknolojisinin temelinde ise Blockchain yer alır. Bloklar, sistemdeki işlemleri tutarlar ve sözleşmeler hakkında, kriptografik olarak tutulan verilerdir. Tüm bu bloklar bir zincirde düzenlenmiştir, yani birbirine bağlı olduğundan Blockchain için Türkçe ifade olarak “blok zinciri” tabiri de sıklıkla kullanılmaktadır. Güvenlik ve işleyiş mantığı açısından yeni bir blok kaydederken, eski bloklar hakkındaki bilgileri sırayla okumak zorundadır. Blockchain teknolojisi ülkelerin siyasi veya ekonomik sınırlarına bağlı olmadığından kripto paraların dünya ölçeğinde kullanımı hem daha düşük maliyetli hem de çok kolay olmaktadır.
Dijital dönüşüm çağında, küresel pazarda birçok yeni teknoloji ortaya çıkmaktadır. Dijital teknolojilerin gelişmesinin bir sonucu olarak, dünya kripto paralar çağına girdi. Kripto para biriminin ortaya çıkmasıyla birlikte, hukuk ile ilgili muhasebe ve vergi dahil olmak üzere mevzuatta birçok boşluk olduğu görülmüştür. Kripto para birimlerinin özü ve konusu, ekonomik bir bakış açısının yanı sıra, bilgisayar ve yazılım teknolojilerine de hakim olmayı gerektirmektedir. Bu sebeple dijital paralar ile ilgili çalışanların Multi-Disipliner bir eğitime, farklı bir yaklaşıma sahip olmaları gerekmektedir. Dünya para sisteminde dijital paraların genel kabul görmesi ile bu alandaki tez, makale, araştırma ve kitap çalışmalarının da hızla artması beklenmektedir.