Bilmeniz gereken ilk şey, Ripple’ın hem bir işlem platformu hem de bir para birimi olmasıdır. Ripple platformu, hızlı ve ucuz işlemlere izin vermek için tasarlanmış açık kaynaklı bir protokoldür.
Bitcoin’in aksine basit bir ödeme aracı olarak tasarlanmamış olan Ripple, kesinlikle dünya çapındaki tüm uluslararası transfer işlemlerini yönetecek. Oldukça hırslılar, ama sonunun ne olacağını kim bilebilir ki? Belki de geçtiğimiz yıllarda Blockbuster mağazalarının yaptığı gibi tüm kripto para borsaları birkaç yıl içinde ortadan kalkacak.
Platformun kendi para birimi (XRP) bulunuyor. Ancak isteyen herkesin RippleNet aracılığı ile kendi para birimini oluşturmak için platformu kullanmasına olanak sağlanıyor.
RippleNet nedir?
Uluslararası kapsamda kolayca para göndermek ve almak için geliştirilen bir ağdır. Bankalar ve finans hizmetleri sunan birçok kurumsal ödeme şirketi bu teknolojiden faydalanmaktadır.
RippleNet’i daha iyi anlamanız için bir örnek verelim: İstanbul’da yaşayan Ahmet’in elinde ihtiyaç duymadığı bir kutu çikolata var. Ayrıca basketbol maçı izlemek istiyor ama maç için bileti yok. İzmir’de yaşayan Ceren ise nadir bulunan bir madeni paraya sahip ve bu parayı bir kutu çikolata için vermeye istekli. Son olarak ise Ankara’da yaşayan ve madeni para koleksiyonu yapan Hakan’ın elinde hafta sonu gerçekleşecek basketbol maçına bileti var. Ancak işi dolayısıyla maça gidemeyecek.
Mevcut sistem içerisinde, bu insanlar muhtemelen birbirlerini asla bulamayacaklar ve ellerindeki eşyaların değiş tokuşu yapılamayacak.
Ama Ripple dünyasında, “Hey, elimde bir kutu çikolatam var ve basketbol maçı bileti ile takas etmek istiyorum” demeleri yeterli olacaktır. Bunun ardından sistem, bunun gerçekleşmesi için en kısa ve en ucuz kombinasyonu arayacaktır.
Dahası, platform Bitcoin dahil olmak üzere herhangi bir para biriminde ödeme yapmanıza ve 0,00001 dolarlık minimum bir işlem komisyonuna sahip olmanıza izin veriyor. Ücretsiz olmamasının tek nedeni, DDos saldırılarına karşı önlem almaktır.
XRP nedir?
XRP, Ripple Network (Ripple Ağı) üzerinden değer aktarımını temsil etmek için kullanılan bir tokendir. XRP’nin temel amacı, diğer kripto para birimleri ve fiat (itibari para) borsaları için bir aracı olmaktır. XRP’i tanımlamanın en iyi yolu bir ‘Joker’dir. Eğer dolarınızı euroya çevirmek istiyorsanız, az komisyon ödemek için XRP kullanmanız gerekir. Çünkü XRP’de işlemlerin komisyon ücretleri yok denecek kadar azdır. Bu yüzden para değiş tokuşunda XRP joker görevi görmektedir. XRP’nin aldığı komisyon ise sadece 0.00001 dolardır.
İlginç bir gerçek var ki, her işlemden sonra platformdaki 0,00001 dolar ‘yok olur’ ve yeri doldurulamaz. Yani, her işlemde dünya 0,00001 dolar daha fakir hale gelmektedir. Bu, spam gönderenlerin saldırılarını önlemek için tasarlanmıştır.
Ripple’ı (XRP) kimler oluşturdu?
XRP prototipleri üzerinde yapılan çalışmalar 2004 yılına kadar dayanıyor.
Ancak XRP’nin gerçek tarihi, EDonkey ağının yaratıcısı Jed McCaleb’ın, bir grup büyük yatırımcıyı Ripple Labs’a yatırım yapmaya davet ettiği 2013 yılında başlamaktadır.
Kurucuları kimler?
Chris Larsen, melek yatırımcı, iş yöneticisi ve kripto para birimindeki en zengin kişi olarak kabul edilen bir gizli aktivisttir. 1996 yılında bir online ipotek kredi girişimi E-Loan ile başlayarak, çevrimiçi finansal hizmetler alanında birkaç girişimin adını duyurmuştur.
Jed McCaleb tanınmış bir programcı ve girişimcidir. Ripple, Stellar, eDonkey, Overnet ve aynı zamanda bir kripto para borsası olan ve hack skandalından önce payını satan Mt. Gox’un da kurucuları arasında yer alıyor. Bu skandal öncesi, Bitcoin işlemlerinin yüzde 70’inden fazlası Mt. Gox üzerinden gerçekleşiyordu.
Ripple Labs’ın yatırımcıları kimlerdir?
| Tarih | Yatırım
türü |
Yatırımcı | Miktar
(milyon dolar) |
| Nisan 2013 | Melek | Andreessen Horowitz, FF Angel LLC, Lightspeed Venture Partners, Pantera Capital, Vast Ventures, Bitcoin Opportunity Fund | 2.5 |
| Mayıs 2013 | Melek | Google Ventures, IDG Capital Partners | 3.0 |
| Kasım 2013 | Tohum | Core Innovation Capital, Venture51, Camp One Ventures, IDG Capital Partners | 3.5 |
| Mayıs 2015 | A serisi | IDG Capital Partners, Seagate Technology, AME Cloud Ventures, ChinaRock Capital Management, China Growth Capital, Wicklow Capital, Bitcoin Opportunity Corp, Core Innovation Capital, Route 66 Ventures, RRE Ventures, Vast Ventures, Venture 51 | 28 |
| Ekim 2015 | A serisi | Santander InnoVentures | 4 |
| Eylül 2016 | B serisi | Standard Chartered, Accenture, SCB Digital Ventures, SBI Holdings, Santander InnoVentures, CME Group, Seagate Technology | 55 |
Ripple Protokolü Konsensüs Algoritması (RPCA) nedir?
Bitcoin ve Ethereum’dan farklı olarak, Ripple’ın bir blok zinciri bulunmuyor. Blockchain içermeyen bir kripto para birimi oldukça garip gelebilir. Bu durum da, ‘Blockchain yoksa, işlemler nasıl doğrulanır ya da her şeyin yolunda olduğundan nasıl emin olunur?’ sorularını akla getirebilir. Bu amaçla kendi patentli teknolojisi bulunmaktadır. Bu da Ripple Protokolü Konsensüs (fikir birliği) Algoritmasıdır (RPCA).
Adında geçen “konsensüs” kelimesi, ağ üzerindeki her düğüm diğerleriyle aynı fikirde ise hiçbir sorun olmadığı anlamına gelir. Düşünün ki bir arenada yüz bilge ihtiyar ve deneyimli insanlar bulunuyor. Karar verilmesi için ise herkesin aynı kararda olması gerekiyor. Arenada bulunan ihtiyarlar hepsi kabul ederse bir savaş başlatabilir ya da savaşı sonlandırabilir. Mesela bir olimpiyat etkinliği başlatabilirler. Ancak toplulukta yer alan bir kişi bile öneriyi kabul etmezse, sorunun ne olduğu bulunana kadar bu karar işleme alınmaz.
Ripple ne için kullanılır?
- Düşük komisyonlu değişim: Doğrudan birbirine dönüştürülemeyen birçok para birimi bulunuyor. Bu yüzden bankalar ABD dolarını bir aracı olarak kullanıyor. Yani, çift komisyon var. A para birimini ABD dolarına çevirirken bir komisyon, ABD dolarını da B para birimine dönüştürürken tekrar komisyon ödenmek zorunda. Ripple bir dönüştürme aracıdır. Ancak ABD dolarından çok daha düşük komisyonludur.
- Hızlı uluslararası işlemler: Ortalama işlem süresi 4 saniyedir. Bu süre Bitcoin için bir saat veya daha fazla sürebilir. Hatta bu süre geleneksel bankacılık sistemlerinde birkaç gün sürebilir.
- Ödeme ekosistemi: Kullanıcı hızlı ve ucuz işlem gerçekleştirmek için kendi para birimini oluşturup düzenleyebilir. Örneğin aksesuarcılar, aksesuar ürünlerini satın almak için (aralarında ) kendi para birimlerini oluşturabilirler veya geliştirebilirler.
Ripple’ın faydaları nelerdir?
- Başlangıçta günlük ödeme sistemi olarak tasarlanmıştır. Bu nedenle altyapısı Bitcoin’den çok daha güçlüdür. Sonuç olarak, işlemler çok daha hızlı ve daha ucuz gerçekleşir.
- Resmi bir organizasyondur. Çünkü Ripple’ın ana odağında bankalar tarafından kullanılması yer almaktadır. Bu nedenle, birçok kripto para birimlerine karşı endişe duyulan düzenlemelere uyumluluk konusu, Ripple için geçerli değildir.
- Sembolik düşük komisyon ücreti karşılığında, herhangi bir para birimiyle veya altın gibi değerli madenler ile takas edilebilir.
Hangi bankalar Ripple’ı destekliyor?
- Santander
- Axis Bank
- Yes Bank
- Westpac
- Union Credit
- NBAD
- UBS
Ripple iyi bir yatırım mı?
UYARI: Yüzde 100 güvenli yatırım diye bir şey yoktur. Yani her kararın riskleri vardır. Her durumda karar size aittir. Ancak, aşağıda size yardımcı olacak bazı artı ve eksilere yer verdik.
Artıları
- Birçok bankanın güvenine sahip resmi bir organizasyondur. Bu isimsiz bir şirket tarafından geliştirilen isimsiz bir Blockchain değildir.
- Tüm tokenlar başlangıç aşamasında oluşturulduğu için, ağda enflasyon yoktur.
- Daha fazla banka, işlem platformu olarak Ripple’ı ne kadar çok kullanırsa, XRP’nin değeri o kadar yüksek olur. Bir gün tüm bankalar, birleşik banka para birimi olarak XRP’yi kullanmaya karar verirse, ilk çıktığı dönemler içerisinde yatırım yapanlar büyük bir servet sahibi olacaktır.
Eksileri
- Oldukça merkezileşmiştir. Kripto para biriminin fikri, kontrolü merkezden alıp topluluğa vermektir. Tokenlar zaten başlangıç aşamasında olduğundan, Ripple geliştiricileri, ne zaman ve ne kadar ölçüde tokenın kullanıma açılacağına karar verebilir. Yani, temelde bir bankaya yatırım yapmak gibidir.
- Merkezi yapısına ek olarak Ripple Labs, toplam tokenların yüzde 61’ine sahip olduğu için zaten başlı başına tekel biçimindedir.
- Açık kaynaklıdır. Bu çok akıllıca görünse de kod erişilebilir olduğundan, birçok insanın onu hacklemesi kolay hale gelir. Hatta bazıları bunda başarılı bile olabilir.
Ripple neden eleştiriliyor?
- Ripple’ı kullanmayı planlayan çok saygın bankaların uzun bir listesi olmasına rağmen, Financial Times’a göre çoğu hala test aşamasında. Gerçek parayı işleyen az sayıda kişi platformu kullanır ancak tokenı kullanmaz. Yani, belki de bankalar Ripple için pek de hevesli değildir.
- İşlemleriniz dondurulabilir ya da reddedilebilir. Bunun en büyük örneği Ripple Labs’ın kurucusu Jed McCaleb’in bir milyon dolardan fazla Ripple satmaya çalışmasıdır. Ancak bu işlem sistem tarafından reddedildi. Jed’in sözleşmeyi ihlal ettiği yönünde söylentiler var. Ancak bir işlemi dondurma olasılığı temel kripto para birimi ilkelerine aykırıdır.
Ripple’ın geleceği. Uzmanlar ne diyor?
Pinnacle Brilliance Systems Inc. CEO’su ve Baş Sistemleri Tasarımcısı Roman Guelfi-Gibbs:
“Piyasadaki yatırımcılar, XRP gibi diğer algoritmalarda kodlanan daha fazla projeyi gözlemlediğinde, Ethereum (ETH) muhtemelen ikinci plana atılacak. Piyasaların bunu sindirmesi biraz zaman alacak.Tabii ki, kripto para dünyasında her şey olabilir, bu yüzden yakından takip edin. ”
Long Island Üniversitesi Yardımcı Direktörü John-Paul McCaffrey:
“Şu anda XRP ile fiat para birimini takas etmek için bir platform olmasa da, bu düşündüğünüzden daha erken değişebilir.”
İrlanda merkezli FinTech girişiminin SeedUps’un CSO’su Samson Williams:
“Bu, kripto para birimi değil, bankaların çocuğu. Dolayısıyla 2018 krizinden faydalanacaktır.”
