Bitcoin’in en son ağ yükseltmesinin ne olduğunu ve Bitcoin üzerinde ne gibi potansiyel etkileri olabileceğini öğrenin.
Taproot, Bitcoin ağı için SegWit’ten bu yana tartışmasız en çok beklenen yükseltmedir.
Bu yazıda Taproot’un ne olduğunu, nasıl çalıştığını, Bitcoin blok zinciri ve kullanıcıları üzerindeki etkilerini inceleyeceğiz. Son olarak, Taproot’un Bitcoin fiyatı için ne anlama gelebileceğini tartışacağız.
Taproot Nedir?
Ocak 2018’de, Bitcoin Core geliştiricisi Gregory Maxwell, Bitcoin ağını gizliliği koruyan değiştirilebilir komut dosyasıyla yükseltmek için tasarlanmış bir teklifi açıkladı. Maxwell, Bitcoin kullanıcıları için gizliliği önemli ölçüde artırmak amacıyla bir dizi kriptografik araç içeren bir planın ana hatlarını çizdi. Teklifin adı “Taproot: gizliliği koruyan değiştirilebilir komut dosyası oluşturma” olarak isimlendirildi.
Ocak 2020’de Bitcoin Core geliştiricisi Pieter Wuille, Taproot yükseltmesinin Bitcoin Core kitaplığına resmi olarak eklenmesi için bir çekme talebi oluşturdu. Çekme talebi, Ekim 2020’de Bitcoin Core koduyla birleştirildi.
Taproot genellikle bir yükseltme olarak düşünülse de, aslında üç farklı Bitcoin İyileştirme Önerisinden (BIP) oluşur.
Maxwell tarafından açıklanan hedeflere ulaşmak için üç yükseltme birleştirilmelidir. BIP’ler, BIP 340, 341 ve 342’dir ve sırasıyla Schnorr imzaları, Taproot ve Tapscript olarak adlandırılır.
Bu üç BIP artık topluca BIP Taproot olarak anılmaktadır. Yükseltme, madenci desteğinin ardından yumuşak çatal (soft fork) olarak uygulanacak.
Taproot yükseltmesi, Bitcoin’in ölçeklenebilirliğini, gizliliğini ve esnekliğini geliştirmek için üç önemli teknolojik değişiklik veya konsept içerir;
- P2SH
- MAST
- Schnorr imzaları
Ayrıca Taproot yükseltmesi, özellikle gizlilik, güvenlik ve verimli alan kullanımı ile ilgili olarak, daha fazla işlevsellik sağlamak için Bitcoin ağındaki komut dizilerini geliştirmek için tasarlanmıştır.
Taproot’un bunu nasıl yapacağını daha iyi anlamak için, bireysel BIP’leri ve nasıl çalıştıklarını inceleyelim.
BIP 340
BIP 340, Bitcoin blok zinciri için Schnorr imzalarının kullanılmasını önermektedir.
Schnorr imzaları, ilk olarak Alman matematikçi Claus Schnorr tarafından tanımlanan bir şifreleme şemasıdır.
Kullanıldığında, şema yüksek düzeyde güvenlik sağlarken kısa ve verimli dijital imzalar oluşturur. Diğer şifreleme şemalarına kıyasla basit bir şemadır, ancak uzun zamandır en güvenlilerinden biri olarak kabul edilmiştir.
Basitçe söylemek gerekirse, çok güvenlidir ve özellikleri nedeniyle çift harcamalı saldırıların şansını etkili bir şekilde ortadan kaldırır.
Schnorr imzaları ilk olarak 1991 tarihli bir belgede tanımlandı ve o zamandan beri bir ABD patenti altında korunuyor. Ancak, patentin süresi 2008’de sona erdi ve daha fazla kamu kullanımına izin verdi.
BIP 340, Bitcoin ağı için Schnorr imzalarının kullanımını açıklar. Schnorr imza şemasından yararlanılarak oluşturulan ortak anahtarların ve imzaların nasıl kodlanacağını açıklar. Bu, şu anda kullanılan ECDSA tabanlı imzalara kıyasla blok zinciri için yerden tasarruf sağlar.
Schnorr imzaları, aynı zamanda, karmaşık bir Bitcoin işlemi içinde birden çok anahtarı birleştirerek tek bir benzersiz imza üretebilecekleri anlamına gelen toplamayı da destekler. İmza veya anahtar birleştirme, bu özel iyileştirme teklifinin tartışmasız en önemli avantajıdır.
BIP 341
BIP 341, Schnorr imzalarının Bitcoin ağına nasıl entegre edileceğiyle ilgilenir. BIP 341’e Taproot denir.
Taproot, Schnorr imzalarını değerlendirmek ve entegre etmek için Bitcoin komut dosyasının nasıl güncellenmesi gerektiğini açıklar. Bu, Merkelized Alternative Script Trees (MAST) kullanılarak yapılır.
Merkle Ağaçları, bir ağaca benzeyen bir yapıda bir ana karma ve diğer ilgili verileri içeren bir veri yapısı türüdür. Başlıca avantajı, büyük havuzlarda verilerin güvenli bir şekilde doğrulanmasını desteklemesidir.
Merkelleştirilmiş Alternatif Komut Dosyası Ağaçları (MAST), çıktıların birden çok komut dosyasına kilitlenmesini sağlayan Merkle Ağaçlarından yararlanır.
BIP 341, yeni bir komut dosyası türü aracılığıyla bitcoin harcamanın yeni bir yolunu da sağlar.
Pay-to-Taproot (P2TR) adlı bir komut dosyası türünde, kullanıcılar bir Schnorr ortak anahtarı veya diğer komut dosyalarının bir Merkle kökü ödeyebilir. P2TR ile UTXO’ların kilidi açılabilir ve iki senaryodan birinde harcanabilir:
- Özel anahtarın sahibi tarafından
- Schnorr imzaları anahtar toplama işlevi tarafından etkinleştirildiği şekilde Merkle Ağacındaki herhangi bir komut dosyasının gereksinimlerini karşılayabilen herhangi bir taraf
Schnorr’un anahtar toplama özelliği bu şekilde çalışır. Bir kullanıcı BIP 341’den yararlanır ve bir P2TR’ye bitcoin gönderirse, tek bir ortak anahtar oluşturulur. Buna S diyelim. Bununla birlikte, bu genel anahtar S, gönderenin ortak anahtarının (örneğin P) ve Merkle kökünün ortak anahtarının, örneğin M’nin bir birleşimidir.
Böylece Merkle Ağacındaki herhangi bir betik çıktıyı harcayabilir.
BIP 341, kullanıcıların harcama sırasında basit ortak anahtara ödeme veya taproota ödeme komut dosyaları arasında seçim yapmalarına olanak tanır ve tüm taproot çıktılarının basit çıktılar gibi görünmesini sağlar. Bu, Schnorr şeması anahtar toplama özelliği ile mümkün kılınır ve MAST’lar tarafından desteklenir.
BIP 342
BIP 342, Tapscript olarak adlandırılır.
Adından da anlaşılacağı gibi, Taproot harcamalarını ve Schnorr imzalarını doğrulayabilen işlem kodlarını güncelleme ve ekleme ile ilgilidir.
Taproot güncellemesi kodla birleştirilmiş olsa da, yükseltmenin ağda ne zaman yayınlanacağı belli değildir ve bu da madenci onayına bağlıdır.
Taproot Neden Bitcoin İçin Önemlidir
Artan Sağlamlık
Matematiksel olarak, Schnorr imzaları ECDSA imzalarından daha güvenli kabul edilir çünkü daha az sayıda varsayım kullanarak kanıtlanabilir şekilde güvenlidirler.
Ek olarak, Schnorr imzalarının doğası, imzanın şekillendirilebilirliği olasılığını ve sonuçta ortaya çıkan , ECDSA ile teorik bir problem olan çift harcama teorisini ortadan kaldırır.
SegWit bunu etkili bir şekilde ele alırken, ECDSA kullanımı nedeniyle teorik olarak bir zorluk olmaya devam ediyor. Schnorr şeması bunu çözer.
Alanın Verimli Kullanımı
Çoğu Taproot (P2TR) çıktısı, blok zincirinde normal ortak anahtara ödeme karma çıktılarından daha az yer kaplar. Bununla birlikte, SegWit çıktılarından biraz daha büyüktürler. Uzun vadede, blok zincirinde uzayda daha fazla verimlilik anlamına gelmeleri muhtemeldir. Schnoor anahtarları ve imzaları da benzerlerinden daha küçüktür ve bu avantajı daha da artırır.
Karmaşık İşlemler İçin Daha Düşük İşlem Ücretleri
Anahtar toplama işlevi nedeniyle, karmaşık Bitcoin işlemleri yapmak için işlem veri boyutu önemli ölçüde azalır.
Yalnızca bir anahtar oluşturulur, bu da karmaşık işlemler için çok daha düşük işlem maliyetleri sağlar. Karmaşık harcama örnekleri arasında çoklu imza işlemleri veya zaman kilitli cüzdanlar bulunur.
Ücret tasarrufları, Schnoor imzalarının ve anahtarlarının uzunluğuyla da ilgilidir. Daha az yer kaplarlar ve bu nedenle ücretlerde daha az maliyetlidirler.
Gelişmiş Gizlilik
Taproot ile, ister basit ister karmaşık olsun, tüm çıktılar benzer görünür.
Ne tür bir işlem olduğunu (akıllı sözleşme, çoklu imza çıkışı, Lightning Network işlemi veya tek imza çıkışı) sadece blok zincirine bakarak söylemek imkansız olacak.
Bu da Bitcoin ağına büyük bir gizlilik sağlayacaktır.
Daha Karmaşık Komut Dosyası İşlevselliği
Son olarak, Taproot, karmaşık komut dosyası oluşturma konusunda daha fazla işlevsellik sağlar. Bitcoin’in birden fazla komut dosyasına kilitlenmesini sağlar.
Bununla birlikte, Taproot’tan yararlanılarak, gerçek hayatın karmaşıklığına izin veren koşullarla bir çoklu imza cüzdanı tasarlanabilir ve kişinin Bitcoin’ine erişim kaybı olasılığını büyük ölçüde azaltır.
Ayrıca, Taproot, zincir üzerindeki verileri inceleyerek cüzdan kurulumunu söylemek imkansız olacağından gizliliği destekler.
Taproot Bitcoin Fiyatını Etkileyecek mi?
Gizlilik, Bitcoin’in tartışmasız en güçlü özelliği olan sansür direncine karşı bir tehdit oluşturduğundan, Bitcoin için uzun zamandır bir zorluk olmuştur.
Taproot’un Bitcoin ağı için birçok avantajı, özellikle de gizlilik etkileri göz önüne alındığında, yükseltme uygulamasının ardından Bitcoin fiyatı olumlu yanıt verebilir.
Bitcoin geliştiricileri, Bitcoin’in sansür direncinin hüküm sürmesini sağlamak için ağ için çok ihtiyaç duyulan gizlilik çözümlerini uyguladığından, dijital para biriminin değeri uzun vadede büyük ölçüde artabilir.
