Solana, şu anda geçmişin kanıtı(Proof of History – PoH) isimli bir ağ zaman damgası sistemi kullanarak saniyede 65 bin işlem ve 400 ms’lik (milisaniye) blok süreleri sayesinde çok yüksek hıza ulaşabilen yüksek hızlı tek katmanlı bir blok zinciridir.
Solana Coin (SOL) Nedir?
Solana, geçmişin kanıtı (Proof of History – PoH) ve hisse kanıtı (Proof of Stake – PoS ) konsensüs mekanizmalarının benzersiz bir kombinasyonuna dayanır.
Ana teknik ekip, Firefox OS ve BREW İşletim Sistemi gibi projeleri yönettikleri bir Fortune 500 yonga üreticisi olan Qualcomm’dan gelmektedir.
Solana, Multicoin Capital, Foundation Capital, Distributed Global, Blocktower Capital, NGC Capital ve Rockaway Ventures gibi yatırımcılardan 25 milyon dolardan fazla yatırım topladı.
SOL, Solana kümesindeki düğümlerde zincir üstü bir program çalıştırmaya yarayan veya işlemleri doğrulama karşılığında doğrulayıcılara ödül olarak verilen Solana’nın yerel kripto parasının adıdır.
Bitcoin-Satoshi ilişkisinde olduğu gibi Solana’da da benzer bir durum mevcuttur. Kripto para birimi olan SOL’ün milyonda birine ise Lamport denmektedir.
Lamport, 0.000000001 SOL değerine sahiptir.
Solana, blok zincirindeki uygulamaları desteklemenin yanı sıra dünyanın finansal sistemlerini demokratikleştirmeyi amaçlamaktadır.
Solana Hangi Sorunları Çözüyor?
Ölçeklenebilirlik
Solana, 400 milisaniyelik blok süresine sahiptir ve saniyede 65.000’den fazla işlemi destekleyebilir.
Ademimerkeziyetçilik
Türbin blok yayılım protokolü kullanıldığı için platform, performans ve ölçeklenebilir kalırken binlerce düğümü destekleyebilir.
Yüksek komisyon
Ağdaki işlem maliyetlerinin 1 milyon adet işlem karşılığında yaklaşık 10 dolara mal olduğu tahmin edilmektedir.
SOL Kullanım Alanları Nelerdir?
Stake
Yatırımcılar SOL coin’lerini stake yaparak Solana blok zincirine güç katar ve bunun karşılığında coin kazanır.
İşlem Ücretleri
Kullanıcılar, blok zincirinde işlem yapabilmek ve akıllı sözleşmeleri faaliyete geçirebilmek için gerekli olan ağ ücretlerini SOL ile öder.
Yönetişim
Solana blok zincirinin ana kripto para birimi olan SOL, gelecekte yönetişim oylamasında kullanılacaktır.
Solana’nın Alt Yapısı
Solana’nın yüksek performanslı bir blok zinciridir. Solana’nın alt yapısını oluşturan etmenler aşağıda verilmiştir;
- Proof of History (PoH): Geçmişin kanıtı konsensüsü
- Bizans Hata Tolerans Kulesi (Byzantine Fault Tolerance): PBFT’nin PoH için optimize edilmiş bir versiyonu
- Türbin: Bir blok yayılım protokolü
- Gulfstream: Mempool’suz bir işlem yönlendirme protokolü (Mempool: Henüz onaylanmamış, onay sırası bekleyen işlemlerinin tutulduğu bellek havuzu)
- Sealevel: Binlerce akıllı sözleşmeyi paralel olarak işleyebilme
- Pipelineing: Doğrulama için bir işlemleri işleme birimi
- Cloudbreak: Yatay olarak ölçeklendirilmiş bir hesap veri tabanı
- Archivers (Arşivleyiciler): Dağıtılmış defter deposu
Geçmiş Kanıtı (Poof of History – PoH)
Dağıtılmış ağların sorunlarından birisi, ağ içindeki düğümlerin yalnızca harici bir zaman kaynağına veya işlem üzerinde görünen herhangi bir zaman damgasına güvenememesi nedeniyle işlemleri zaman ve sıra üzerinde fikir birliğine varmasıdır.
İlginizi Çekebilir: Cardano Coin (ADA) Nedir? ADA Nasıl Satın Alınır?
Solana, tüm doğrulayıcıların SHA256 tabanlı Doğrulanabilir Gecikme İşlevlerini (Verifiable Delay Functions – VDF) sürekli olarak çözmesini gerektirir.
Bu protokol, her işlem onayına zaman damgalarını entegre ederek blok zincirinin verimliliğini artırır. Bu zaman damgaları, düğümlerin olay sırasını oluşturmasını sağlar. Bu şekilde sistem, ağ için bir kriptografik saat görevi görür.
Solana ekibi ayrıca, bir ASIC cihazının genel amaçlı ekipmanlardan yalnızca %30 daha hızlı olacağından , Uygulamaya Özel Entegre Devrelerin (Application Specific Integrated Circuits – ASIC) kullanımının PoH konsensüsü için tehlikeli olmadığını belirtmektedir.
Solana ekibine göre ASIC cihazlarından gelen bir saldırıyı hızlı şekilde önlemek mümkündür.
Kule Bizans Hata Toleransı (BFT) Konsensüs Mekanizması
Tower BFT, iletişim yükünü ve gecikmeyi azaltmak için Solana’nın PoH konsensüs mekanizmasının işlemleri onaylamadan önceki işlemdir.
Solana ana ağının, SOL sahiplerinin blok üretim sürecine katılabileceği, ödül kazanabileceği, kendi başına bir doğrulayıcı olabileceği ya da SOL coin’lerini güvendikleri doğrulayıcılara devredebileceği delege edilmiş hisse kanıtı (delegated-Proof-of-Stake – dPoS) alanında faaliyet göstermesi planlanmaktadır.
Türbin (Turbine)
Dağıtık yapıdaki ağlarda düğüm sayısını artırmak, tüm verileri tüm düğümlere yaymak için gereken süre fazla olduğu için, “Türbin” bu sorunu çözmeyi amaçlamaktadır.
Türbin, bir bilgiyi 1.000 doğrulayıcıya 1.000 kez iletmez. Bunun yerine, bilgi çok küçük paketlere bölünerek her paketi farklı bir doğrulayıcıya iletir.
Her doğrulayıcı sırayla, bu paketleri “neighborhood” adı verilen eşler grubuna gönderir.
Her “neighborhood”, verilerinin bir kısmını yanındaki her eşe iletmekten sorumludur. Örneğin her eş 200 düğümden oluşuyorsa, tek mesaj 2 kere bu sistem içerisinde dolaştığında 40.000 doğrulayıcıya ulaşabilir.
Gulfstream
Solana ayrıca, onay ve lider değiştirme sürelerini azaltmak için Gulf Stream protokolünü kullanır ve onaylanmamış işlemler havuzundaki doğrulayıcılar üzerindeki bellek baskısını azaltır.
Sealevel
Solana ağının aynı anda binlerce akıllı sözleşme çağrısını işlemesine olanak tanıyan hiper paralelleştirilmiş bir işlem işleme motoruna “Sealevel” denir.
Pipeline
Solana, Pipelining altyapısı sayesinde, donanım özelliklerinden bağımsız olarak işlemleri daha hızlı doğrulayabilir ve işlem bilgilerini düğümler arasında çoğaltabilir.
Cloudbreak
Ağ üzerinde gerekli tüm ölçeklenebilirlik, verilerin ağ üzerinde aynı anda okunmasını ve yazılmasını sağlayan Cloudbreak protokolü tarafından sağlanır.
Dağıtık blok zincirlerinde, bellek, hesapları takip etmek için kullanılır. Ayrıca bellek boyutu eksikliği ve sınırlı hızları nedeniyle performansı korumakta zorlanabilir.
Bu nedenle Cloudbreak, SSD’lerin “RAID 0” yapılandırmasına yayılmış eşzamanlı okuma ve yazma işlemlerini optimize etmek üzere tasarlanmıştır.
Archivers (Arşivciler)
Arşivciler, blok zincirinden dağıtılmış defter deposuna veri indirmek için kullanılır.
Solana’da veriler, doğrulayıcılardan Archivers adlı bir düğüm ağına aktarılır. Burada veriler saklanır ve blok zinciri buradaki verilerin saklandığına dair sık sık bu düğümden bunu kanıtlamasını ister.
Neden Solana?
Solana’nın meydana getirdiği önemli yeniliklerden biri, geçmişin kanıtı (Proof of History – PoH) konsensüsüdür. Bu işlev, protokolün daha fazla ölçeklenebilir olmasını sağlar ve bu da kullanılabilirliğini artırır.
Solana blok zinciri, işlemler ortalama olarak 176 bayttan fazla değilse, merkezi veri tabanının standart bir gigabit ağında saniyede 710.000 işlemi işlemesi mümkündür.
Solana, blok zincirinin sunduğu inanılmaz derecede kısa işlem süreleri nedeniyle çok konuşulan kripto para birimlerinden birisidir. Solana’nın hibrit protokolü, hem işlem hem de akıllı sözleşme yürütme için önemli ölçüde azaltılmış doğrulama süreleri sağlar.
Yıldırım hızındaki işlem süreleriyle Solana, kurumsal yatırımcıların da büyük ilgisini çekmiştir.
Solana protokolü hem küçük yatırımcılara hem de kurumsal yatırımcılara aynı şekilde hizmet etmeyi amaçlamaktadır.
Bu protokol, ölçeklenebilirliği ve hızlı işlem yapmayı garanti etmesinin yanı sıra, düşük işlem maliyetlerine sahip olacak şekilde tasarlanmıştır.
Solana Coin (SOL) Nasıl Satın Alınır?
SOL satın almak çok kolay bir işlemdir. Sadece birkaç adımda sizlerde SOL’e sahip olabilirsiniz.
Solana Coin satın almak için en yüksek hacimli kripto para borsası olan Binance’den hesap açmanız gerekiyor. Buraya tıklayarak Binance borsasında hesap açabilirsiniz. Hesabınızı açtıktan sonra SOL/USDT ve SOL/BTC işlem pariteleri başta olmak üzere birçok farklı işlem çifti üzerinden basit bir şekilde alım satım işlemlerini gerçekleştirebilirsiniz.
